Thema Koningsdag & Nederland | Lesideeën voor kleuters
Kringactiviteiten & projecten
Boekentips!
De mooiste prentenboeken en informatieve boeken voor kleuters over Koningsdag, Nederland, koningen en koninginnen.
* Door op een boek te klikken, word je doorverwezen naar Bol. #affiliate
Projecten van Kleuteruniversiteit
Bij Kleuteruniversiteit vind je projecten over Koningsdag & Nederland. Hier mijn favorieten, door Karin en mezelf geschreven.
Nederland
We gaan op reis door Nederland en zetten in elke provincie onze auto aan de kant!
Ga met ons mee op reis! Dit pakket bevat reken- en taalactiviteiten, een bewegingsles en creatieve opdrachten bij het boek ‘Wondere wereld – Dit is Nederland’ van Mack. Bij elke provincie hoort een bijpassende activiteit. Met deze activiteiten kun je drie weken aan de slag.
De ridder zonder billen
Er was eens een ridder zonder billen.
Die was verdrietig, want het liefst zou hij willen dat hij een prins werd en niet voor heel even, maar voor een lang en gelukkig leven.
Het project De ridder zonder billen bevat taal- en rekenactiviteiten, muzieklessen, een spel en bewegingsles en suggesties voor de spelhoek bij het boek ‘De ridder zonder billen‘ van Levina van Teunenbroek en Charlotte Bruijn.
Kringactiviteiten | Koningsdag & Nederland
Taalactiviteiten
Woordveld
Maak met de kinderen een woordveld rondom het thema prinsen & prinsessen / Koningsdag. Bedenk samen zinnen bij de woorden of vraag dingen als: wie kan dit woord klappen (lettergrepen), wie kan dit woord hakken, met welke letter begint het woord, waar zie je in het woordveld de letter m, etc.
De ‘k’ van koning
Stel tijdens het thema ‘Koningsdag’ de letter k van koning, koningsspelen en kroon centraal.
Bedenk woorden met de k van koning. Schrijf de woorden op een vel papier. Geef de k een andere kleur. Vraag de kinderen waar de k in het woord zit. Vooraan, achteraan, in het midden. Hak en plak / klap de woorden die opgeschreven worden. Welke woorden zijn lang? Welke kort? etc.
Tip! Geef de oudste kleuters een oranje vel papier, met een gouden of zilveren letter ‘k’ erop, en tijdschriften. De kinderen gaan in de tijdschriften op zoek naar de letter ‘k’ of dingen die met de k-klank beginnen. Deze knippen ze uit en plakken ze op het vel papier.
De koning – woordenschat
Eén kind staat voor de klas met een kroon op het hoofd (maken van papier). Op de kroon wordt met een paperclip een kaartje bevestigd met een afbeelding erop. De koning moet erachter komen van welk woord er een afbeelding op zijn kroon staat. De kinderen in de klas geven aanwijzingen zonder het woord te noemen.
In plaats van een afbeelding op de kroon, kun je ook een voorwerp boven het hoofd van het kind houden. De klas ziet hetgeen dat omschreven moet worden, het kind zelf ziet het niet.
De bom – woordenschat
Alle kinderen bedenken iets wat met Koningsdag of met prinsen & prinsessen te maken heeft. In de kring gaat een bom (of kleine bal) rond. Het kind dat de bom heeft mag zijn/haar woord zeggen. Ontploft de bom op dat moment, dan is dat kind af. Voor dit spel kun je de bom gebruiken uit het spel Tik Tak Boem. Een eierwekker kan misschien ook.
Koninklijke spelletjes – Een koetsje ging uit rijden
Zing het liedje ‘een koetsje ging uit rijden’. Dit liedje is gebaseerd op ‘een treintje ging uit rijden’. Zing ‘koetsje’ in plaats van ’treintje’.
Je kunt het liedje met de kinderen naspelen door een koetsje (enkele stoelen achter en naast elkaar) in de klas te maken.
Een koetsje ging uit rijden
Van Amsterdam naar Rotterdam.
En achter het gouden raampje
Daar zat onze koning
En hij zwaaide zo en hij zwaaide zo
Achter het gouden raampje
En hij zwaaide zo en hij zwaaide zo
Zie za zo
Een koetsje ging uit rijden
Van Amsterdam naar Rotterdam.
En achter het gouden raampje
Daar zat onze koning
En hij knikte zo en hij knikte zo
Achter het gouden raampje
En hij knikte zo en hij knikte zo
Zie za zo
Een koetsje ging uit rijden
Van Amsterdam naar Rotterdam.
En achter het gouden raampje
Daar zat onze koning
En hij lachte zo en hij lachte zo
Achter het gouden raampje
En hij lachte zo en hij lachte zo
Zie za zo
Koninklijke spelletjes – Wie heeft de bal van goud?
De kinderen staan in een rij naast elkaar, zo dicht mogelijk bij elkaar. Ze hebben de handen op de rug of in ieder geval achter zich.
Eén kind gaat voor de rij staan, met het gezicht naar de kinderen in de rij toe.
We zingen het liedje ‘Wie heeft de bal van goud?’
Ondertussen geeft de rij kinderen, achter de ruggen, een bal door. Aan het eind van het lied moet het kind dat voor de rij staat raden wie de bal heeft. Is het goed geraden? Dan ruilen deze 2 kinderen van plaats.
Wie heeft die bal, die mooie bal van goud
Ra, ra, ra, wie heeft de bal
Die mooie bal van goud
Hij is nog lang niet oud
Die mooie bal van goud.
Koninklijke spelletjes – Daar zat een klein prinsesje
Op de wijs van ‘Daar zat een klein zigeunermeisje’.
Daar zat een klein prinsesje
huilend op een steen
huilend, huilend, helemaal alleen
sta op, prinsesje lief
en droog je traantjes af
en kies een prinsje uit de kring
met wie je dansen mag.
Rekenactiviteiten
Kastelen bouwen
Bouw in de kring een kasteel met kleine blokken en doe hier een rekenactiviteit mee.
Suggesties:
- Vraag de kinderen uit hoeveel blokken ze denken dat het kasteel bestaat. Iedereen mag een gokje wagen, maar niemand mag naar het kasteel toe gaan om te tellen. Turf wat de kinderen raden. Pas als iedereen geraden heeft, mag een kind gaan tellen bij het kasteel. Gaat dat makkelijk? Is er een manier om de blokken beter te kunnen tellen? (Kasteel afbreken en de blokken naast elkaar leggen).
- Bekijk het kasteel vanuit verschillende aanzichten. Hoeveel blokken heeft het kasteel? Ziet het kasteel er van alle kanten hetzelfde uit? Hoe ziet het kasteel er van boven uit? Kan een van de kinderen ook een kasteel bouwen met dit aantal blokken?
- Laat de kinderen een bouwtekening van het kasteel maken. Maak het kasteel daarna stuk. Wie kan het kasteel opnieuw opbouwen?
- Verstop een speelfiguur van een ridder in of bij het kasteel. Laat een kind omschrijven waar hij is door plaatsbepalende begrippen te gebruiken.
Gouden munten
Verzamel gouden munten of euro’s. Stop ze in een schatkist of een andere geheimzinnige doos/koffer. Op zolder in een kasteel vond je deze doos. Wat zou erin zitten?
Doe telspelletjes met de munten. Tel hoeveel munten er zijn, kijk of iedereen uit de klas een munt kan krijgen (is er dan genoeg?), hoeveel munten blijven er over als ik er 1 weghaal, als ik er 2 weghaal … Kunnen de kinderen groepjes maken van 2 munten, groepjes van 5 munten? enzovoorts.
Variatie: Leg enkele munten op de bodem van de schatkist. Loop ermee langs de kinderen in de kring en laat ze kort kijken. Vraag na de ronde hoeveel munten het zijn. Wie heeft ze snel en verkort kunnen tellen? Leg een ander aantal munten in de kist en herhaal de activiteit.
Kroontjes seriëren
Nodig: een aantal kroontjes van verschillende grootte, bijv. kleurplaten die je in verschillende formaten uitprint of kroontjes getekend op stevig karton.
Leg de kroontjes in de kring. Zijn deze kroontjes allemaal hetzelfde? Waarom wel/niet? Zitten er kroontjes bij die even groot zijn? Welk kroontje is het grootst? Hoe kunnen we dat zeker weten? En welke is het kleinst? Kunnen we de kroontjes op volgorde leggen, van klein naar groot?
Vlaggetjesrace – tellen, getalbeelden op de dobbelsteen, meer / minder
Je hebt nodig: vlaggetjes in de kleuren rood, wit en blauw en/of oranje (knip driehoekige vlaggetjes uit kartonnen stroken), een grote dobbelsteen, handpoppen
Leg de vlaggetjes zichtbaar in de kring, in een doorzichtig bakje op gewoon op de grond.
Neem een leuke handpop of vingerpoppetje. In dit voorbeeld is het de mol.
Mol vertelt aan de kinderen dat het bijna Koningsdag is. Ze kan niet wachten! En daarom wil ze graag een feestspelletje spelen. Ze kent een heel leuk spelletje en dat is ‘vlaggetjesrace’. Dat spelletje past wel bij een feestelijke dag.
Bij de vlaggetjesrace gaat het erom wie de meeste vlaggetjes verzamelt. Je oefent tellen en het kijken op de dobbelsteen en je leert wat meer en minder is.
Mol kan dit spelletje niet alleen spelen. Ze zoekt er een vriendje bij. Bijvoorbeeld de teltijger (behorend bij de Werkmap Gecijferd bewustzijn).
Leg Mol en de teltijger op de grond. Om de beurt mag een kind met de dobbelsteen gooien. Eerst voor Mol, later voor teltijger. Bekijk wat het kind gegooid heeft en leg dat aantal vlaggetjes bij de handpop. Ga door zolang je de betrokkenheid van de kinderen hebt. Wie wint de race?
Stel tijdens de activiteit vragen en laat de handpoppen hun vlaggetjes regelmatig natellen (en dan mistellen!)
- ‘Staat Mol voor?” ‘Hoeveel moet Mol nu gooien om voor teltijger te staan?’
- ‘Wie heeft de meeste vlaggetjes?’
- ‘Kunnen we zo snel en makkelijk zien wie de meeste vlaggetjes heeft? Hoe kun je de vlaggetjes zo leggen dat je dat meteen ziet?’ (in een lange rij)
Het paleis – meetkunde, innemen van een standpunt
Nodig: blokken uit de bouwhoek
Bouw een klein paleis van blokken (allemaal even grote vierkante blokken) in de kring.
Vraag de kinderen hoeveel blokken ze denken dat er gebruikt zijn. Laat een aantal kinderen vertellen wat ze denken en waarom ze dat denken.
Tel vervolgens met de klas hoeveel blokken het werkelijk zijn.
Ziet het paleis er voor iedereen hetzelfde uit (aan alle kanten)? Wat ziet het kind dat aan de overkant zit? Wat ziet het kind links van het paleis? Wat ziet het kind rechts? etc. Hoe ziet het paleis er van boven uit?
Ter afsluiting kun je een spelletje met de blokken doen. Enkele suggesties:
1. Leg 10 blokken in een rij. De kinderen doen de ogen dicht. Je haalt 1 blok weg. Welk blok is weg? De kinderen moeten een rangtelwoord noemen, dus de 1ste, de 2de, 3de etc.
2. Leg 10 blokken in de kring. De kinderen doen de ogen dicht. Pak een paar blokken weg. Hoeveel zijn er weg? Hoe weet je dat?
Koekhappen
Print afbeeldingen van ontbijtkoeken. Schrijf op elke ontbijtkoek een getal, bijvoorbeeld van 1 t/m 10. Span een draad door het lokaal. Vertel de kinderen dat we op Koningsdag gaan koekhappen. Laat de kinderen de koeken in de juiste volgorde van de getallenrij aan de draad hangen. Vraag de kinderen de ogen te sluiten en ‘hap’ een koek. De kinderen openen de ogen en vertellen welke koek weg is. Herhaal dit een aantal keer.
Geld tellen
De koning is rijk. Hij heeft veel geld. En wie staat er op dat geld? Ja, de koning! Bedenk een rekenactiviteit met het geld, zoals:
- Tel de munten in de kring. Hoeveel zijn het er? Zouden we alle kinderen van de klas een muntje kunnen geven? Waarom wel / niet?
- Geldroof. Leg 10 munten in de kring. De kinderen doen de ogen dicht. De gelddief pakt een paar munten weg. Hoeveel zijn er weg?
- Leg verschillende muntstukken in de kring. Welke getallen staan erop? Welke munt is het meest waard en welke het minst? Kunnen we ze op volgorde leggen, van de kleinste waarde naar de grootste?
Torens
Bouw torens van verschillende hoogte in de kring door blokken op elkaar te stapelen. Dit zijn de torens van het kasteel. Laat de kinderen de torens op volgorde zetten, van laag naar hoog.
Liedjes & versjes | thema Koningsdag & Nederland
Liedjes
Een koetsje ging uit rijden
Op de wijs van: Een treintje ging uit rijden
Een koetsje ging uit rijden
Van Amsterdam naar Rotterdam.
En achter het gouden raampje
Daar zat onze koning
En hij zwaaide zo en hij zwaaide zo
Achter het gouden raampje
En hij zwaaide zo en hij zwaaide zo
Zie za zo
Een koetsje ging uit rijden
Van Amsterdam naar Rotterdam.
En achter het gouden raampje
Daar zat onze koning
En hij knikte zo en hij knikte zo
Achter het gouden raampje
En hij knikte zo en hij knikte zo
Zie za zo
Een koetsje ging uit rijden
Van Amsterdam naar Rotterdam.
En achter het gouden raampje
Daar zat onze koning
En hij lachte zo en hij lachte zo
Achter het gouden raampje
En hij lachte zo en hij lachte zo
Zie za zo
In Den Haag daar woont een graaf
En zijn zoon heet Jantje
Als je vraagt: waar woont je pa
Dan wijst hij met zijn handje
Met zijn vingertje en zijn duim
Op zijn hoed draagt hij een pluim
Aan zijn arm een mandje
Dag, mijn lieve Jantje
Versjes
De koning is jarig
De koning is jarig
de vlaggen hangen uit
hij krijgt vandaag cadeautjes
en thee met een beschuit
En kijk eens – de fanfare
met tuba en trompet
die speelt een vrolijk liedje
gezellig rond zijn bed
De koning is jarig
daar gaan we iets aan doen
dus geef – als je hem tegenkomt
maar snel een dikke zoen!
Koning
Ik zou zo graag – dat lijkt me fijn
een echte koning willen zijn
Een met een mantel en een kroon
dat lijkt me echt te gek gewoon
en elke morgen bij ’t ontbijt
zegt iedereen: dag majesteit!
De koning op vakantie
Gaat de koning op vakantie
fijn een weekje naar de zee
dan wil hij wel zijn eigen stoelen
en zijn eigen tafel mee
En hij wil zijn eigen borden
zijn eigen pannen en zijn mok
zijn eigen vorken – eigen messen
en zijn eigen kippenhok
Hij wil zelfs zijn eigen badje
en zijn eigen grote bed
daarom heeft men het paleis
maar op een vrachtwagen gezet.
Ideeën voor de hoeken & spelinloop
Themabundel Koningsdag & Nederland
Deze digitale download bevat 6 activiteiten in de thema’s Koningsdag & Nederland om in te zetten tijdens de spelinloop, de speel-/werktijd, het werken met groepjes kinderen enzovoorts.
De bundel bevat onder andere de spellen ‘Vrijmarkt’, ‘Klompenpad’, ‘Oranje boven’ en ‘Bollenbingo’.
Inrichting van de hoeken | Koningsdag & Nederland
Het paleis
Maak een paleis in de themahoek of tover de huishoek om te paleis van de koning en koningin. Regel een grote kartonnen doos en maak de buitenmuur van het paleis door de doos te laten bestempelen met schuursponzen en een toren uit te snijden. Dit lukt makkelijk met de kinderzaagjes van Makedo.
Laat de kinderen kartonnen borden verven met goud- en zilververf.
Zorg voor deftig servies en etenswaren. Richt een hoek in als keuken, waar het eten voor het feestmaal kan worden bereid.
Zorg voor kleding voor de koning en koningin.
Het pannenkoekenhuis
Richt een pannenkoekenrestaurant in.
Maak rollenkaarten voor de kok, ober en de gasten. Zorg voor tafelkleden met een Hollands motief en zet tulpen op de tafels.
Maak een menukaart waarop de gasten hun keuze aan kunnen geven. Lamineer deze kaart zodat er met een whiteboardmarker op geschreven kan worden. Zorg voor tafels en een keuken met koekenpannen waar de pannenkoeken kunnen worden gebakken.
Voor de pannenkoeken gebruikte ik kartonnen cirkels die de kinderen zelf kleurden. In de keuken staan loose-parts om de pannenkoeken mee te beleggen.
De hoedenwinkel
De koningin draagt graag hoedjes. Elke keer een andere hoed. Verzamel een heleboel hoeden en maak een hoedenwinkel in de klas.
Bouwhoek – paleis
Hang in de bouwhoek foto’s op van kastelen en paleizen. Zet speelfiguren van koningen en koninginnen neer (Playmobil) en laat de kinderen een woning voor ze bouwen.
Bouwhoek – molen
Maak een molen in de bouwhoek. Maak de wieken van karton. Bevestig ze aan elkaar met een MakeDo schroef.
Clics – paleis
Laat de kinderen een paleis van Clics maken en speel hierna met Playmobilpoppetjes van koningen en koninginnen bij het paleis.
Clics – bloemen
Maak tulpen en andere bloemen van Clics.
Sensobak Nederland
Vul een dienblad of bak met magnetische ringen en losse materialen in de kleuren rood, wit, blauw en/of oranje. De kinderen gaan met een magneetstaaf door de bak en zoeken de magnetische ringen. Ik vond deze magnetische materialen bij Credu.nl. De hamsters kon je ooit sparen bij AH.
Thematafel Nederland
Een gezellige tafel met daarop boeken binnen het thema, een bos tulpen, klompen, de Nederlandse vlag en AH winterdorp mini’s (grachtenpanden).
Thema- / speeltafel ‘het paleis’
Maak een paleis van een kartonnen doos en laat de kinderen deze verven of vraag de kinderen wie er een paleis te leen heeft. Zorg voor koningen en koninginnen van Playmobil of Lego. Denk ook aan een gouden koets, bomen voor het bos, bewakers en een mooie tuin.
Zet de boeken die je voorgelezen hebt op de thematafel om hem te laten dienen als verteltafel.
Spelinloop | Koningsdag & Nederland
Denk bij de spelinloop aan het materiaal dat je vast in je klas hebt, zoals het constructiemateriaal, klei, loose parts en ontwikkelingsmateriaal en bedenk hier opdrachten mee die bij het thema passen. Gebruik verder opdrachten van een methode voor voorbereidend schrijven zoals Krullenbol. Deze methode heeft speelse oefeningen op thema.
Grachtenpanden – fantasie
Heb je de AH-winterdorp mini’s nog? Haal de grachtenpanden hieruit en laat de kinderen ermee spelen. Voeg wegdelen en wereldspelmateriaal toe en zorg voor een Playmobil figuur van een koning (en koningin). De kinderen kunnen hiermee naspelen dat de koning op Koningsdag een plaats in Nederland bezoekt.
Hamertje Tik – creativiteit en fijne motoriek
Print een kleurplaat van een vlag en bevestig deze op een Hamertje Tik plank. Laat de kinderen de vlag versieren. Hier werd de Nederlandse vlag gemaakt. Later hebben we nog witte, vierkante mozaïekfiguren aan het midden toegevoegd om de vlag helemaal af te maken.
Hamertje Tik – creativiteit en fijne motoriek
Print afbeeldingen van echte Nederlandse koeien en bevestig ze op Hamertje Tik borden. Laat de kinderen er weilanden omheen timmeren.
Gouden lijsten – creativiteit en fijne motoriek
Print gouden lijsten voor in het koninklijk paleis en laat de kinderen ze opvullen met loose parts, Hamertje Tik of ander materiaal.
Kroon van de koning – fijne motoriek
Maak een kroon van loom-elastiekjes op een kralenplank.
Tulpen uit Amsterdam
Laat de kinderen bloemen (tulpen) leggen met Figurovorm. Deze leuke formats vind je op de site van Vouwjuf.
Delfts blauw tegeltje
Geef de kinderen een vierkant vel wit papier. Laat ze deze met witte en blauwe figuren versieren.
Pannenkoeken versieren – creativiteit
Print afbeeldingen van pannenkoeken en zorg voor losse materialen. De kinderen beleggen de pannenkoeken. Voor het thema Nederland heb ik gekozen voor losse materialen in de kleuren oranje en rood, wit, blauw.
Kroon versieren – creativiteit en fijne motoriek
Versier een gouden kroon met loose parts.
Knutselen | Koningsdag & Nederland
Tekenopdracht Willem-Alexander en Máxima
De kinderen tekenen het lijf / de kleding van Willem-Alexander en Máxima bij hun gezicht.
Delfts blauwe tegeltjes
Tijdens het thema Nederland (in de aanloop naar de Koningsspelen) lieten we de kinderen voor Moederdag een Delfts blauw tegeltje maken. Van tevoren keken we samen op het digibord naar Delfts blauw. Hierna gingen de kinderen aan de slag. Ze schilderden en versierden de rand van een vierkant schildersdoek (Action) en tekenden hun moeder (met eventueel zichzelf erbij) in het midden.
Delfts blauwe bordjes verven
Laat de kinderen met potlood een tekening op een papieren bordje maken. Misschien heeft u het boek ‘Hollandse verhaaltjes voor het slapen gaan’ van Marianne Busser en Ron Schröder. Dit boek is een goede inspiratiebron voor écht Hollandse dingen, zoals kaas, tulpen, klompen en molens.
Zorg voor ongeveer 4 tinten blauwe verf. De kinderen verven de tekening en de rand van het bord.
Wanneer de verf opgedroogd is, kunt u de tekening met blauwe stift nog eens overtrekken.
Bloemenvaas ruimtelijk
Knip een melk-/yoghurtpak doormidden. Beplak het pak met groen papier. Laat de kinderen hier echte Nederlandse bloemen op plakken door bijv. papier te scheuren of knippen. De jongste kleuters kunnen met plakfiguurtjes werken (zie foto).
Bloemenvaas knippen en tekenen
Maak een bloemenvaas voor in het koninklijk huis. Knip de vaas uit gekleurd papier en plak deze op een wit vel A3 papier. Versier de vaas met patronen. Teken bloemen in de vaas.
Tulpen vouwen
Koeien verven – wasco en waterverf
Kasteel of paleis tekenen
Blokjeskasteel / paleis
Laat de kinderen 16 vierkantjes vouwen en losknippen of geef ze vierkante plakfiguren. De kinderen leggen zelf een paleis met de vierkantjes. Ze maken torens door een vierkantje schuin dubbel te vouwen. De vierkantjes worden vastgeplakt. Daarna tekenen de kinderen op een klein vel wit papier een koning of koningin. De tekening wordt uitgeknipt en bij het paleis geplakt.
Prinses vouwen
Oranje vlaggenlijn
Laat de kinderen oranje of rode, witte en blauwe vlaggetjes versieren. Hang de vlaggenlijn in de klas.
Paleizen en kastelen knutselen
Laat de kinderen een paleis vouwen van 16 vierkantjes of knutselen van een doos. Hier wat paleizen en kastelen-inspiratie.
Downloads | thema Koningsdag & Nederland
Kralenplankvoorbeelden Nederland
Voorbeelden voor de kralenplank van oer-Hollandse dingen.
Tekenopdracht Willem-Alexander en Máxima
De kinderen tekenen het lijf / de kleding van Willem-Alexander en Máxima bij hun gezicht.
Verkleedfeestje – visuele waarneming en geheugen
Met deze download trainen de kinderen de visuele waarneming en het visueel geheugen. Ze pakken een kaart, kijken naar de verklede kinderen en onthouden in welke volgorde ze staan. Deze opdracht kan op verschillende manieren worden uitgevoerd. Je vindt de uitleg in de download.
De download bevat een prinses en is daarom ook toepasselijk bij het thema ‘Koningsdag’.
Gouden lijst
Print gouden lijsten voor in het koninklijk paleis en laat de kinderen ze opvullen met loose parts, een tekening, Hamertje Tik of ander materiaal.
Bollenbingo
Draai aan het rad en streep alle bloemen uit bollen op je bingokaart af.
Dit spel vind je in de ‘Koningsdag & Nederland’ activiteitenbundel.
Klompenpad
Dobbel de weg over het Klompenpad. Het dobbelblad is er in verschillende niveaus.
Dit spel vind je in de ‘Koningsdag & Nederland’ activiteitenbundel.
Klanken knijpen
Plaats een wasknijper bij dezelfde beginklank op deze knijpkaarten vol oer-Hollandse afbeeldingen.
Deze activiteit vind je in de ‘Koningsdag & Nederland’ activiteitenbundel.
Koningsspelen
Ideeën voor de Koningsspelen, van losse suggesties tot kant-en-klare pakketten.
Organisatie van de Koningsspelen
Schoolbreed, per bouw of per groep
- Speel de spelletjes met de hele school in gemengde groepjes met groepsleiders uit de bovenbouw of ouders / stagiair(e)s.
- Speel spelletjes per bouw en laat ouders groepsleiders of spelbegeleiders zijn.
Vrij spelen of circuitvorm
- De kinderen gaan in een vooraf bepaalde volgorde langs de spelletjes. De spellen zijn genummerd. Groepje 1 start bij spel 1, groepje 2 bij spel 2 etc.
Na 10 min. klinkt er een signaal en wisselen de kinderen van spel. - De groepen gaan naar een spel dat vrij is, spelen dit en gaan als ze klaar zijn weer naar het volgende spel. Zorg er in dit geval voor dat er net wat meer spellen dan aantal groepjes zijn of zet spellen dubbel neer.
- Nummer alle spellen. Hang een touw buiten waaraan net zoveel vlaggetjes of kroontjes als spelletjes hangen. Deze vlaggetjes / kroontjes zijn genummerd. Een groepje gaat naar de lijn en kiest een vlaggetje / kroontje. Deze wordt van de lijn gehaald (hang ze met wasknijpers op). Het groepje speelt het spel dat met dit nummer correspondeert. Klaar? De groep hangt het vlaggetje / kroontje terug aan de lijn en kiest een volgend spel.
Score of gespeelde spellen bijhouden
- Maak een scorekaart waar voor elk spel een leeg vak op staat waarin de score kan worden genoteerd. Bevestig er eventueel een stuk draad aan, zodat kinderen het om hun nek kunnen dragen.
- Maak een kaart waar de nummers van de spellen op staan. De kinderen kruisen af wat ze hebben gedaan.
- Geef de kinderen een spelletjeskaart waarop ze de volgorde van hun te spelen spellen kunnen zien. De volgorde is voor elk groepje anders.
- Maak een kaart met evenveel kroontjes of vlaggetjes als het aantal spellen en laat de kinderen na een gespeeld spel een kroon of vlaggetje kleuren. Geef de groepjes hiervoor kleurpotloden mee of verspreid bakjes met kleurpotloden door de school of over de speelplaats.
- Laat de kinderen voorafgaand aan de spelletjesochtend een kroon knutselen (brede strook met kroontje erop geplakt). Plak bij elk gespeeld spel een sticker op de band van de kroon of zet er een stempel op.
Spelletjesochtend ‘Oranje’!
Voor deze spelletjesochtend heb je een flink aantal oranje spelletjes nodig. Deze spelletjes worden door groepjes kinderen gespeeld. Lees de spellen, maak een keuze en kopieer de tekst op (oranje) spelletjeskaarten. Verzamel het benodigde materiaal en leg het klaar. Spelen maar!
Koningsspelen in oranjestijl
Deze spelletjes zijn bedacht voor de onderbouw.
Balletje door de poort
Maak een paleis van een grote, kartonnen doos. Knip enkele poorten in het paleis. Geef de poorten een nummer (score). De kinderen proberen vanaf een lijn een oranje pingpongballetje door de poort te rollen. Ze mogen dit 3 keer proberen. Hoeveel punten kunnen de kinderen scoren?
Spel met de oranje ballon
2 kinderen klemmen een oranje ballon tussen zich in (ter hoogte van de buik). Ze lopen hiermee een parcours. Lukt dit zonder de ballon te laten vallen?
Kroontje doorgeven
De kinderen staan in een rij. Het laatste kind heeft een gouden of oranje kroon op zijn/haar hoofd. Dit kind zet de kroon op het hoofd van het kind voor zich. Daarna rent hij/zij snel van achter naar voor en sluit vooraan in de rij aan. Het kind dat nu de kroon op zijn/haar hoofd heeft zet hem op het hoofd van degene voor zich etc.
De hele groep moet een vooraf bepaalde eindstreep behalen. Eventueel kun je de tijd opnemen.
Oranje spekjes happen
Hang oranje spekjes aan een touwtje. De kinderen doen de handen op de rug en proberen de spekjes van het touw te happen.
Stokpaardje rijden
Zet een leuk parcours uit door oranje bekers over de speelplaats of door de speelzaal te verspreiden. Leg dit parcours al slalommend op een stokpaard af. Hoe snel ben je?
Ezeltje prikje
Print een afbeelding van Willem-Alexander uit. Prik deze op een prikbord of hang hem op een magneetbord dat je buiten kunt zetten.
Print ook een oranje kroon. Blinddoek de kinderen één voor één. Kunnen ze de oranje kroon op het hoofd van Willem-Alexander prikken/hangen?
Estafette met een vlaggetje
Zorg voor Nederlandse vlaggetjes of oranje vlaggetjes.
De kinderen rennen, met een vlaggetje in de hand, naar de overkant en weer terug. Daar geven ze het vlaggetje aan het volgende kind. Dit kind mag nu starten. Speel dit met 2 groepjes tegen elkaar of gewoon, ongedwongen, met 1 groepje. Zet eventueel wat hindernissen uit.
Vlaggenstok
Iedereen staat in een kring. Eén kind loopt om de kring met een oranje vlaggetje in de hand. Dit kind houdt op een gegeven moment de vlag tussen 2 personen in. Deze 2 kinderen rennen zo snel mogelijk, in tegengestelde richting, om de kring heen. Als ze elkaar tegenkomen moeten ze elkaar een hand geven.
Wie is het eerst terug bij de vlag? Dit kind mag nu om de kring lopen.
Oranje ranja transport
Zet een bak met oranje water klaar (water met kleurstof, met wat oranje verf erdoor, wat oranje ranja, crêpepapier…).
De kinderen scheppen het water in een doorzichtig plastic bekertje. Ze rennen er, om de beurt, mee naar een emmer die aan de andere kant staat. Hoeveel water kan het groepje in een bepaalde tijd overbrengen?
Je kunt de kinderen de bekertjes met water ook aan elkaar door laten geven. De kinderen staan dan in een rij van de ene bak naar de andere.
Variant: Geef het water boven je hoofd door.
Stoepkrijten
Maak een mooie koninklijke tekening (met oranje stoepkrijt). De kinderen kunnen de koning of koningin tekenen, de gouden koets, kroontjes, vlaggetjes…
Kroontjesloop
Teken met een oranje stift een aantal grote kronen op stukken karton (zo stevig mogelijk, bijv. karton van een doos).
De kronen liggen in een rij op de grond. De kinderen staan op de kroontjes. Er moet één kroontje overblijven, hier staat niemand op. Het laatste kind pakt dit kroontje en geeft het door naar voren. Nu kan het kind dat vooraan staat op dit kroontje stappen en kan de hele rij een plek opschuiven. Het laatste kind pakt opnieuw het vrijgekomen kroontje op en geeft dit door naar voren. Etc. Hoe snel ben je aan de overkant? Je kunt ook een race tussen 2 groepjes houden.
Oranjequiz
De groepsleider stelt de groep vragen over oranje voorwerpen of over het koningshuis. Bedenk de vragen van tevoren, print ze uit en lamineer ze.
Konings verkleedspel
Tover jezelf om tot een koning of koningin!
- Dobbel om de beurt met de dobbelsteen. Wanneer je 6 gooit mag je jezelf verkleden. Maar, als er ondertussen iemand anders 6 gooit moet je de kleding weer uit doen en mag dat kind zich verkleden. Wie kan zichzelf helemaal verkleden?
Eventueel: wanneer je helemaal verkleed bent mag je wat lekkers eten, tot iemand anders 6 gooit. - Dobbel om de beurt met de dobbelsteen. Bij elk getal mag je een oranje kledingstuk aantrekken. Wie is het eerst helemaal aangekleed?
Je hebt hiervoor wel heel veel koningskleding nodig!
Oranje was buiten hangen
Speel een wedstrijdje oranje was ophangen! Wie heeft de oranje kledingstukken het snelst aan de waslijn gehangen?
Oranje kimspel
Verzamel een heleboel oranje voorwerpen. De kinderen mogen hier even naar kijken. Daarna doen ze de ogen dicht. Er wordt iets weggepakt. Wat is weg?
Kroontje leggen
In plaats van een zakdoekje, wordt er een gouden of oranje kroontje gelegd.
Kroontje leggen
Niemand zeggen
Kukeleku zo kraait de haan
Ik heb maar twee paar schoenen aan
Een van stof en een van leer
Hier leg ik mijn kroontje neer.
(Oud)Hollandse spelen
(Oud)Hollandse spelletjes om te spelen tijdens een spelletjesochtend. Lees de spellen, maak een keuze en kopieer de tekst op spelletjeskaarten. Verzamel het benodigde materiaal en leg het klaar. Maak groepjes kinderen. Spelen maar!
Koningsspelen in (oud)Hollandse stijl
Deze spelletjes zijn bedacht voor alle groepen.
Koekhappen
Nodig: peperkoek/ kruidkoek, touw
Span een touw tussen 2 punten (paal, boom o.i.d.). Snijd plakjes peperkoek. Maak touwtjes aan elke snee peperkoek vast. Hang de peperkoek aan het gespannen touw.
De kinderen gaan bij een peperkoek staan en doen de handen op de rug. Lukt het ze om de peperkoek van het touw te happen?
Spijkerpoepen
Nodig: glazen flesjes of plastic flesjes met water/zand erin, spijkers, riemen, touw
Maak een spijker aan een touwtje vast. Maak het touw aan een riem vast.
De kinderen doen de riem om en gaat met de spijker boven een flesje hangen. Op een startsein moet iedereen proberen de spijker in de fles te krijgen. Je mag je handen niet gebruiken! Wie lukt het het eerst?
Snoephappen
Nodig: een teil met water, zuurtjes, handdoek
De kinderen gaan voor de teil zitten. Ze proberen een zuurtje uit de teil te happen, zonder de handen te gebruiken!
Laat kinderen eventueel met een wasknijper happen naar in plastic verpakte snoepjes/koekjes.
Zaklopen
Nodig: jute zakken (aardappelzakken of van Sinterklaas), pylonen
Zet een parcours uit, bijv. door een startpunt en eindpunt aan te geven met pylonen. De kinderen gaan in een jute zak staan. Op het startsein springen ze zo snel mogelijk naar de overkant (en terug). Wie is het snelst?
Tip! Speel dit spel op het gras!
Touwtrekken
Nodig: een dik touw, een lintje in het midden van het touw, een lijn op de grond
Maak 2 groepen. Wie trekt het touw en daarmee de hele groep aan de andere kant over de lijn?
Ballontrappen
Nodig: ballonnen, touw
Blaas de ballonnen op en bind ze met een touwtje om je enkel.
Alle kinderen hebben een ballon. Ze proberen de ballon van een ander stuk te trappen. Wie blijft over?
Kloslopen
Nodig: klossen, pylonen
Zet een parcours uit. De kinderen lopen dit op klossen. Als ze vallen moeten ze opnieuw beginnen. Wie is het eerst of snelst aan het eind?
Steltlopen
Nodig: stelten
Laat de kinderen oefenen met steltlopen of zet een parcours uit dat ze snel mogelijk afgelegd moet worden.
Blikgooien
Nodig: blikken, een kleine bal, tafel
Stapel de blikken. Zet ze op een tafel.
Markeer een punt waarachter de kinderen moeten staan. Ze mogen 3x met een balletje gooien. Hoeveel blikken gooien ze om?
Hoepel rollen
Nodig: hoepels
Rol de hoepels over de stoep. Welke hoepel rolt het verst?
Kunnen de kinderen de hoepel ook zo gooien dat hij terug komt?
Zet een parcours uit dat de kinderen, rollend met de hoepel, af moeten leggen.
Ezeltje prik
Nodig: een afbeelding, prikbord/ magneetbord, blinddoek
Hang een afbeelding, bijv. van een ezel, op een prik- of magneetbord. Kopieer de staart en maak deze vast aan een magneet/punaise. De kinderen proberen de staart, met blinddoek om, op de juiste plaats op de ezel te prikken. Wie zit er het dichtst bij?
Kruiwagenrace
Nodig: 2 kruiwagentjes
2 Kinderen nemen plaats in de kruiwagen. 2 Kinderen duwen. Wie kan het snelst een parcours afleggen?
Sjoelen
Nodig: sjoelbak
Wie scoort de meeste punten met sjoelen?
Spelregels:
Het is de bedoeling dat de schijven door de poorten van de sjoelbak worden geschoven. Nadat alle sjoelschijven zijn geworpen, worden degene die niet in de poorten terecht zijn gekomen gebruikt voor de tweede beurt. Als er na deze tweede beurt wederom schijven zijn die niet in de poorten van de sjoelbak terecht zijn gekomen, worden deze gebruikt voor de derde beurt. Na deze derde beurt worden de punten geteld.
Om bij het sjoelen te bepalen of een schijf wél of niet geteld mag worden als hij bij de opening van een poort ligt geldt dat de steen in zijn geheel de poort moet zijn gepasseerd. Dit zijn de regels van het sjoelen zoals die bij officiële wedstrijden wordt gehanteerd. Een niet-officiële methode is het schuiven van de wijsvinger langs de poorten. Schuift de schijf er alsnog in, dan geldt een punt, anders niet natuurlijk.
Komt een sjoelsteen geheel of gedeeltelijk op een andere steen in de sjoelbak te liggen tijdens het spel, dan spreken we bij het sjoelen van een ‘bok’ en mag deze steen niet meer opnieuw worden geworpen. Wanneer een steen tijdens het spel uit de sjoelbak of uit de vakken springt, dan geldt hetzelfde.
Puntentelling:
De puntentelling van het sjoelen: de poorten van de sjoelbak hebben waardes van 1 t/m 4. Als er in elke poort een steen zit, dan is de waarde niet 10, maar levert je een puntentotaal op van 20. En uiteraard: in elke poort 2 sjoelschijven betekent 40 punten met sjoelen. In elke poort 3 = 60 etc. De overige schijven hebben gewoon het aantal punten van de poort waarin ze zitten.
Dus: in elke poort 2 schijven = 40 punten. Plus nog 2 schijven in 4 en 1 schijf in 3 = totaal 51 punten.
Kegelen
Nodig: kegels of plastic flessen, een bal
Zet de kegels neer. Markeer een punt waarachter de kinderen moeten staan. Ze mogen de bal 2 keer gooien en moeten zoveel mogelijk kegels omver gooien.
Koningsspelen van Kleuteruniversiteit
Bij Kleuteruniversiteit vind je pakketten met kant-en-klare Koningsspelen. Spellen kiezen, kaarten met de uitleg printen, materiaal verzamelen, groepjes maken en klaar. Spelen maar!
Koningsspelen 1
Vier Koningsdag op school met deze gezellige Koningsspelen. Dit pakket bevat 20 spellen die rondom school of op een sportveld gespeeld kunnen worden. Print de spelletjeskaarten uit, verzamel het materiaal en je kunt meteen beginnen.
→ Bekijk Koningsspelen pakket 1
Koningsspelen 2 – Rondje Nederland
Toer met de koning door alle provincies van Nederland en de Antillen en speel in elke provincie een spel. In dit tweede pakket met Koningsspelen rijd je met de kinderen van de onderbouw een rondje door Nederland.
→ Bekijk Koningsspelen pakket 2 – Rondje Nederland
Koningsspelen 3 – Oudhollandse spelen
Zaklopen, koekhappen en de stoelendans,
spijkerpoepen in een fles. Mis!
Nog een kans!
Spelletjes van vroeger blijven leuk,
speel ze zelf en lach je een breuk!
Dit pakket bevat 21 activiteiten gebaseerd op oudhollandse spelen. Ze staan beschreven op spellenkaarten waarmee je, na het verzamelen van de materialen, direct aan de slag kunt.
→ Bekijk Koningsspelen pakket 3 – Oudhollandse spelen
