juf-anke, lesidee, kleuters, inspiratie, kleutergroep, groep12, juf, meester, gratis, downloads, jonge-kind

juf-anke, lesidee, kleuters, groep-1-2, kleutergroep, spel, spelen, Roald-Dahl
Over Juf Anke

Leuk dat je mijn site bezoekt! Ik ben Anke van Boxmeer, leerkracht op basisschool Roald Dahl in Sint-Michielsgestel. Sinds 2005 deel ik lesmateriaal op jufanke.nl. Ik wil hiermee inspireren en enthousiasmeren. Daarnaast ben ik werkzaam als (educatief) auteur voor Kleuteruniversiteit, verschillende vakbladen en uitgeverijen. Ook schreef ik mee aan twee boeken: Hallo allemaal! en Spelen met prentenboeken.
Foto: Merel van Dooren

juf-Anke, lesidee, kleuteruniversiteit, projecten, kleuters

  • Kringactiviteiten
  • Liedjes en versjes
  • Hoeken
  • Knutselen
  • Downloads


Kringactiviteiten

Start van het thema

Prentenboek 'Het Letterwinkeltje'
Lees het boek 'Het Letterwinkeltje' aan de kinderen voor. Het boek is op rijm geschreven en de kinderen kunnen meerijmen.

 

Letters aanbieden en een plekje in de klas geven

De schatkist
Mijn letter van de week zit altijd in een schatkist. De kinderen vinden het reuze spannend welke letter er in de schatkist zit. Sommige kinderen mogen even gluren. Ik vraag hen of ze deze letter kennen. Dan bedenk ik een raadseltje en zo raden we de letter van de week.

De lettermuur
Maak een lettermuur in de klas. Hierin verzamel je spulletjes met de letter van de week. Deze spullen kun je dan weer gebruiken bij een aantal van onderstaande spelletjes.

De lettertafel
Op de site van bs. 't Palet kwam ik deze leuke lettertafels tegen:

Letteractiviteiten

Letterveld
Praat met de kinderen over letters. Vraag de kinderen waar je letters ziet en waar letters voor zijn. Maak een letterveld met daarop de letters die de kinderen al kennen. Laat de kinderen de letter die ze kennen zelf schrijven als ze dat kunnen. Hoeveel letters kent de groep?

Namen raden
* Eén kind verlaat de klas. Er wordt een kind aangewezen waarvan de groep de eerste letter van de naam uit gaat spreken, bijvoorbeeld Luc, de 'l'. Het kind dat de klas verlaten had komt terug en gaat in de kring staan. De hele groep maakt het geluid van de l-klank. Het kind in de kring raadt wiens naam met de 'l' begint. Wanneer er fout geraden wordt, gaat de groep door met het maken van de 'l' klank, tot de juiste naam geraden wordt.
* Dit raadspelletje kan ook met voorwerpen gespeeld worden. Het kind komt geblinddoekt binnen. In het midden van de kring liggen een aantal voorwerpen. De kinderen zeggen de letter van het bewuste voorwerp als het kind binnen komt en telkens als er verkeerd geraden wordt na het bevoelen van een voorwerp.
Om het makkelijker te maken kun je deze variant ook zonder blinddoek spelen. Het kind ziet de voorwerpen dan, terwijl de klas de letter noemt waar het gekozen voorwerp mee begint.

Mijn naam begint met...
Vraag de kinderen thuis op zoek te gaan naar iets dat begint met de eerste letter van hun naam. Dit brengen ze mee naar school.
Leg de meegbrachte spullen in het midden van de kring. Pak een voorwerp en vraag de kinderen met welke klank dit woord begint. Welk kind kan dit voorwerp meegebracht hebben? Zijn er voorwerpen die met dezelfde klank beginnen?
Leg de eerste letter van het voorwerp en de naam van het kind bij de meegebrachte voorwerpen.

De meegebrachte spullen van de kinderen liggen op de lettertafel.

Zoek iemand die...
Wanneer je letters in tweevoud hebt, kun je het spel 'Zoek iemand die...' spelen. Geef alle kinderen een letter. De kinderen lopen door de klas en zoeken het kind dat dezelfde letter heeft. De kinderen met dezelfde letter gaan in tweetallen bij elkaar staan en bedenken een woord dat met deze letter begint. Dit woord laten ze aan de klas horen.

Letters voelen
Stop letters die in de groep aangeboden zijn in een voelzak. Dit moeten letters zijn die goed voelbaar zijn, zoals magnetische letters, flanelbordletters, uit karton geknipte letters. De kinderen voelen in de zak en raden welke letter ze voelen.
Om het makkelijker te maken kun je de letters die in de voelzak zitten ook in de kring leggen, zodat kinderen de letter die ze denken te voelen aan kunnen wijzen.

Letterlijstjes
Introduceer de letterlijstjes in de kring. De letterlijstjes zijn handige boodschappenlijstjes om letters in het letterwinkeltje te kopen.
Laat om de beurt kinderen de letters die het woord op het lijstje vormen verzamelen. Eén kind zit bij de kassa en laat weten hoeveel de gekochte letters kosten, bijvoorbeeld 1 euro per letter.

letterwinkeltje

Ik zie, ik zie...
* Speel het spel 'Ik zie, ik zie wat jullie niet zien en het is de ... (letter)'
In de klas zijn vast genoeg letters aanwezig. Denk maar eens aan letters op de verjaardagskalender, op een spel, op de weekkalender, op een poster, op kleding van de kinderen, op een rugzak.
Om het spel niet te moeilijk te maken, kun je een letter kiezen waarvan je er meerdere in het lokaal ziet. Je wijst de letter die je bedoelt aa en de kinderen zoeken dezelfde letter in het lokaal.
* Speel het spel 'Ik zie, ik zie wat jullie niet zien en het begint met de ... (klank)', bijvoorbeeld de 'k' en het is de kast.

Rennen naar letters
Teken met stoepkrijt verschillende letters groot op de stoep. Gebruik de letters die al in de groep aangeboden zijn.
* Laat een letterkaartje zien. De kinderen rennen naar dezelfde letter.
* Noem een letter. De kinderen rennen naar deze letter.
* Noem een naam van een kind. De kinderen rennen naar de eerste klank van deze naam.
* Noem een willekeurig woord. De kinderen rennen naar de eerste klank van dit woord.

De koning die de letters vergat
Nodig: een kroon
Eén kind is de koning. Dat kind krijgt een letter op zijn kroon (met paperclip).
De koning schrijft een brief aan zijn land (de kinderen in de klas). De brief is erg belangrijk… maar er is één probleem. De koning is de letters ineens vergeten! Zo kan hij niet schrijven. Kunnen de kinderen hem helpen het woord te vinden?
De klas geeft aanwijzingen over de letter door woorden te noemen die met deze letter beginnen / waar deze letter in zit. Lukt het de koning om de letter te raden?

De detective
De leerkracht heeft een letter in het hoofd. De kinderen mogen vragen stellen. De leerkracht antwoordt alleen met “ja” of “nee”. Kunnen de kinderen in maximaal 10 vragen ontdekken welke letter het is?

Alle vogels vliegen
De leerkracht noemt een letter. Vervolgens noemt de leerkracht een woord. Zit de letter in dit woord? Dan mogen de kinderen gaan staan en vliegen als een vogel. Zit de letter niet in het woord dat de leerkracht noemt, dan gaan of blijven de kinderen zitten.

De bom
* De kinderen zitten in de kring. Laat een letter zien en vraag de kinderen welke letter dit is. Alle kinderen bedenken een woord dat met deze letter begint. De bom gaat rond. Elk kind noemt zijn/haar woord en geeft de bom door. Op een gegeven moment zal de bom afgaan. Dat kind is af.
* Geef alle kinderen in de kring een letter. Geef kinderen die weinig letters kennen de eerste letter van hun naam. De bom gaat rond. Elk kind noemt zijn letter (en verzint er een woord mee).

Een letter met je lichaam maken
Laat kinderen een letter met hun lichaam of vingers uitbeelden. Maak hier een foto van. Gebruik het programma paint om de letter die uitgebeeld wordt duidelijk op de foto te tekenen (met de spuitbus).

Samen een versje maken
Bedenk een heleboel woorden die met dezelfde letter beginnen. Kunnen de kinderen hier een leuk (onzin)versje van maken? Schrijf de leukste versjes op!
Wie weet waar Willem Wouters woont?
Willem Wouters woont wijd weg.
Bas bouwt met blokken.
Jantine jaagt Joep weg.
Dik das doe dom.

Op zoek naar letters
Ga met de kinderen het dorp / de wijk in en ga op zoek naar letters. Maak foto's van de letters die je vindt.

Letterreeks
Voor deze activiteit heb je van verschillende letters een heleboel dezelfde letters nodig.
Leg een rij met letters, bijvoorbeeld a, k, h, a, k .... Vraag de kinderen wat er nu komt. Maak de reeks af tot de benodigde letters op zijn en maak vervolgens een nieuwe reeks.

Moffel en Piertje

Er zijn een aantal afleveringen van Koekeloere die speciaal over taal gaan. Zoek op 'Koekeloere taal' en bekijk deze afleveringen. Ze zijn erg leuk wanneer je met het thema 'Het Letterwinkeltje' bezig bent.


Liedjes en versjes

Een doos vol lettertjes
Ik heb een doos vol lettertjes
die strooi ik in het rond
dan lees ik later wat ze samen
schrijven op de grond
soms worden ze een versje
of een schitterend verhaal
soms worden ze een liedje
in een onbekende taal
ik heb een doos vol lettertjes
wil jij het eens proberen?
want als je speelt met lettertjes
dan kun je heel veel leren.

Beweginsles bij 'Een doos vol lettertjes'
De kinderen zijn lettertjes (de eerste letter van hun naam) en zoeken een plekje op de grond. De lettertjes zitten nog in de doos. Ze zijn klein en hebben weinig ruimte. Jij houdt de doos waar de lettertjes zogenaamd in zitten vast.
Zet een instrumentaal muziekstuk op. Wanneer het stuk rustig klinkt, bewegen de lettertjes heel langzaam op en neer in de doos. Wanneer het stuk snel en hard klinkt, schudden de lettertjes flink op en neer. Bekijk of de kinderen een letter met hun lichaam kunnen maken.
Wanneer de kinderen een tijdje 'in de doos' gezeten hebben, haal je de lettertjes er één voor één uit. Je zegt: nu pak ik de 'k' uit de doos en je maakt een gebaar alsof je iets uit de doos haalt. De kinderen waarvan de naam met de 'k' begint staan op en gaan op hun stoel zitten. Zo haal je alle letters één voor één uit de doos, tot alle kinderen in de kring zitten.
Zing het liedje 'Ik heb een doos vol lettertjes'. Strooi, terwijl je zingt, enkele letters op de grond. Wanneer het liedje afgelopen is, bekijk je samen met de kinderen of je een woord van de lettertjes kunt maken.
Vervolgens zijn de kinderen de letters die gestrooid worden. De kinderen gaan als een bolletje op de grond zitten en groeien tijdens het liedje heel langzaam uit tot een letter. Bekijk na het zingen welke letters er in de klas ontstaan zijn.

Het Letterwinkeltje van Opa Brom
Op de wijs van 'De wielen van de bus'
Het Letterwinkeltje van opa Brom, opa Brom, opa Brom,
het Letterwinkeltje van opa Brom,
daar koop ik letters.

Opa Brom zaagt lettertjes, lettertjes, lettertjes,
opa Brom zaagt lettertjes,
z, zz, z

Het winkeltje van opa Brom
Op de cd bij het prentenboek 'Het Letterwinkeltje' vind je het lied 'Het winkeltje van opa Brom' (nr. 1). Leg alle letters van het alfabet in de kring en zing het liedje. Laat de kinderen de letters (de l van laars, de r van roos enzovoorts) aanwijzen. Leg de letters in de volgorde waarin ze in het lied voorkomen. Zing het liedje nog eens en wijs de letters één voor één aan.
Vraag de kinderen welke letters zij in hun naam hebben. Zing het liedje en vraag de kinderen te gaan staan als zij een letter horen (en zien wanneer jij hem aanwijst) die in hun naam zit. Herhaal het liedje zo enkele keren. De kinderen moeten goed opletten wanneer ze een letter uit hun naam horen!

Probeer het maar
Op de cd bij het prentenboek 'Het Letterwinkeltje' vind je het lied 'Probeer het maar' (nr. 5). Gooi een aantal letters in de kring terwijl je het refrein zingt. Stop de cd of stop met zingen en laat een kind zijn naam leggen. Zing het refrein nog eens en laat een ander kind de lettes van de naam door elkaar 'gooien'. Welk woord ontstaat er? Bestaat dit woord echt of is het een 'vreemde taal'?

Theo, Theo
Klik hier voor de muziek en dansinstructies
Theo, Theo, wat raar
Jij haalt de letters, de letters door elkaar
Zeg een woord met een A,
Tralala tralala tralala

Snoepjes!

Dom dom dom, o wat dom dom dom
O wat dom dom, doe niet zo stom
Arabier is met een A, net als af en aan en aap
Laat de A in Aardig weg dan kan niemand jou verstaan

Theo, Theo, wat raar
Jij haalt de letters, de letters door elkaar
Zeg een woord met een E,
Trélélé trélélé trélélé

Limonade!!!

Dom dom dom, o wat dom dom dom
O wat dom dom, doe niet zo stom
Zelfs een Ezel stoot zijn kop, zeker in het algemeen
Drie keer aan dezelfde steen, dan stapt hij er overheen

Theo, Theo, wat raar
Jij haalt de letters, de letters door elkaar
Zeg een woord met een I,
Trilili trilili trilili

Chocolaatjes!!!

Dom dom dom, o wat dom dom dom
O wat dom dom, doe niet zo stom
Italiaan is met een I, net als iets en iedereen
Zonder een I in een Idee kan niemand er iets mee

Theo, Theo, wat raar
Jij haalt de letters door elkaar
Zeg een woord met een O,
Trololo trololo trololo

Spelen!!!

Dom dom dom o wat dom dom dom
O wat dom dom, doe niet zo stom
Opa en oma is met O, net als olifant en oom
Doe je ogen nu eens open en let eindelijk eens op

Theo, Theo, wat raar
Jij haalt de letters, de letters door elkaar
Zeg een woord met een U
Trululu trululu trululu

IJsje!!!

Dom dom dom o wat dom dom dom
O wat dom dom, doe niet zo stom
Ook al tuur je nog een uur en kijk je nog zo zuur
Van veel letters op een rij word jij al turelureluurs.

Theo, Theo, wat raar
Alle letters haal jij steeds door elkaar
Zeg een woord met een F,
Tralala tralala tralala

Frietjes!!

Slim, slim slim, dat is slim slim slim,
Dat is slim slim slim, o zo slim
Slim, slim slim, dat is slim slim slim,
Dat is slim slim slim, o zo slim
Slim, slim slim, dat is slim slim slim,
Dat is slim slim slim, o zo slim

Cha Cha Cha!


Ideeën voor de hoeken

Het Letterwinkeltje
Maak een Letterwinkel in de klas. Zorg voor een kassa, pinautomaat, winkelmandjes, geld, pasjes, portemonnees, enveloppen, naamkaartjes van de kinderen, telefoon, briefjes, woordkaarten, potloden en natuurlijk letters in allerlei soorten en maten. Kleed de winkel aan met reclameposters, een prijslijst, grote letters van karton aan het plafond, letters geschilderd op het raam, een bordje open en gesloten enzovoorts.
Geef de kinderen een letterlijstje en laat ze hiermee winkelen in de Letterwinkel. Je vindt de letterlijstjes onder het tabblad 'downloads'.

Hang rollenkaartjes in het Letterwinkeltje. De kinderen kiezen een rol en hangen het bijbehorende kaartje om hun nek.

rollenkaartjes letterwinkeltje
rollenkaartjes

letterwinkeltje

letterwinkeltje

letterwinkeltje kleuters

letterwinkeltje

letterwinkeltje

letterwinkeltje

Het letterwinkeltje in de bouwhoek
Geef de kinderen papier met een dakpannenmotief, een afbeelding van opa Brom en letters en laat hen het Letterwinkeltje uit het boek nabouwen.

letterwinkeltje bouwhoek kleuters

Een letter leggen
Leg de letter van de week met materiaal in de kring. Bijvoorbeeld een letter van blokken of een letter gemaakt van kralen.
Laat de kinderen de letter tijdens de werkles leggen, van blokjes, op de kralenplank, verven op het verfbord, oefenen met de app Letterschool op de iPad, met klei, scheerschui, zand, stoepkrijt, de letter maken met Hamertje tik etc.

letter leggen domino
Jim legt zijn naam met dominostenen.

Lettersnoepjes
Ook met lettersnoepjes kun je woorden leggen! Een ouder gaf ons een zakje vol lettersnoepjes waar we drie woorden van moesten maken:

lettersnoepjes

Knopen
Teken de eerste letter van het kind als open letter. De kinderen versieren hun letter met knopen.

letterwinkeltje knopen

Naar letters springen
Maak een hinkelpad met letters, in de speelzaal of buiten. De kinderen gooien een pittenzakje op één van de letters, benoemen deze letter als ze dat kunnen en slaan deze letter met hinkelen over.

hinkelpad letters kleuters


Knutselen met letters

Letters in een letter
Laat de kinderen in tijdschriften op zoek gaan naar de eerste letter van hun naam. Plak de gevonden letters in een grote letter.

Klei een letter
Maak de eerste letter van je naam met speelklei of zelfhardende klei.

Letters verven
Teken een open letter en laat de kinderen deze verven.

letterwinkeltje

Letterpot
In het Letterwinkeltje van opa Brom staan potten vol letters. De kinderen vouwen een letterpot van 16 vierkantjes. Ze stempelen hier de letters van hun naam in.

letterwinkeltje knutselen


Materiaal bij 'Het Letterwinkeltje'

Letterlijstjes

Letterlijstjes zijn handige boodschappenlijstjes voor bij het Letterwinkeltje. De kinderen kopen de letters die het woord op het lijstje vormen.

--> Download de letterlijstjes

letterlijstjes

letterlijstjes

Kralenplank

letterwinkeltje kralenplank

Letterwerkbladen

In de verschillende werkboekjes bij de thema's zitten meestal ook letterwerkbladen. Neem een kijkje bij het thema waar je op dit moment mee bezig bent.
Hier vind je een standaard werkblad waarop kinderen plaatjes die ze in tijdschriften vinden met de letter van de week kunnen plakken.
Download het werkblad en pas het aan naar de letter van de week.


--> Download het letterwerkblad

kerst, advent, vastenactie, juf-anke, kleuters, lesidee

kleuters, prentenboeken, kerst, voorlezen, juf, meester, lesidee

de-kleine-kerstboom, kleuters, kerst, lesidee

kleuters, kerst, voorlezen, prentenboek, kleutergroep, juf-Anke

kleuters, voorlezen, prentenboek, alle-dieren-sliepen, lemniscaat

juf-anke, lesidee, inspiratie, kleutergroep, kleuters, onderwijs, groep-1-2, prentenboeken, voorlezen