Lesideeën voor kleuters | thema insecten

Boekentips

Projecten van Kleuteruniversiteit

Project Insecten

Er leven onvoorstelbaar veel mini-diertjes op deze wereld.
Wist je dat er meer dan een miljoen soorten insecten zijn?

Leer alles over de kriebelbeestjes in en rondom huis met dit project bij ‘Het dikke kriebelbeestjesboek‘ van Marianne Busser en Ron Schröder met vrolijke illustraties van Ivan en Ilia. Het project bevat taal- en rekenactiviteiten, activiteiten voor natuur en techniek, muzieklessen, een spel en bewegingsles, een les Engels en suggesties voor de hoeken. Hiermee kun je zeker vier weken aan de slag.

--> Bekijk het project insecten

Plusproject 'Insecten'

Misschien denk je weleens: wat zijn insecten toch vervelend en vies,
ik zou willen dat ze er niet waren. Maar wist je dat insecten heel nuttig zijn?
We kunnen echt niet zonder ze!

Met dit plusproject voor voor beginnende lezers en rekenaars in de kleutergroep en groep 3 leer je alles over insecten. Het project is geschreven bij het informatieve boek ‘Willewete Insecten‘ van Sanne Ramakers, Merel de Vink en Marjolein Hund. Je kunt dit plusproject naast het project Insecten van Kleuteruniversiteit gebruiken.

--> Bekijk het plusproject 'Insecten'

Kriebelbeestjesfeest

Vier je verjaardag, een juffen- en meestersfeest of themadag met de gezellige spelletjes bij de kriebelbeestjes uit dit pakket van Kleuteruniversiteit.

Dit pakket bevat een uitnodiging, een gezamenlijke start en afsluiting en veertien kriebelbeestjesspellen voor een gezellige dag op school of feestje thuis. De spelletjes zijn zowel met (meerdere) grote als kleine groepen te spelen.

--> Bekijk het insectenfeest

Rupsje Nooitgenoeg

“Op een mooie zondagmorgen ging de zon stralend en warm op en uit een eitje kroop een piepklein hongerig Rupsje. Hij ging op weg om eten te zoeken.”

Ga je mee op weg met Rupsje Nooitgenoeg? Dit pakket van 84 pagina’s bevat spellen en kringactiviteiten bij het wereldberoemde boek ‘Rupsje Nooitgenoeg’ van Eric Carle. Voor elke dag is er een reken- en taalactiviteit met de lekkernij die het Rupsje tegenkomt. Als de rups zijn buikje vol gegeten heeft, wordt het project met een verrassende activiteit afgesloten.

--> Bekijk het project 'Rupsje Nooitgenoeg'

Kringactiviteiten voor rekenen en taal

De sprinkhaan - tellen met sprongen van twee
Schrijf de getallen twee, vier, zes, acht, tien en twaalf elk op een vel A4 en leg ze een klein stukje uit elkaar, achter elkaar in de speelzaal. Nodig de kinderen uit voor de twee te komen staan. De kinderen zijn sprinkhanen. Ze springen langs de getallen en benoemen ze: twee, vier, zes, acht, tien, twaalf. Dit herhalen ze een aantal keer.
Om het nog meer visueel te maken, schrijf je alle getallen op. Geef de kinderen de opdracht bij het springen telkens één getal over te slaan en dus met sprongen van twee te springen.
Wanneer de kinderen de getalsymbolen nog niet goed kennen, teken je getalbeelden, bijvoobeeld stippen, op het papier.

Zzzzoemen - letterkennis
De bij zoemt door het lokaal. Maak een zoemend geluid. Vraag de kinderen welke klank ze horen (de z-klank). Laat ze woorden bedenken met de z-klank vooraan. Schrijf de woorden op en hang ze in de lettermuur.
Hierna lopen de kindern als bijen door het lokaal. Ze zoeken een andere bij op en vertellen elkaar een woord met de z-klank vooraan.
Tip! Geef de kinderen de opdracht de letter z met hun lichaam te maken. Ze mogen samenwerken. De z kan met de vingers, handen, het hele lichaam of de benen gemaakt worden.

Het lieveheersbeestje - synchroon tellen en eenvoudige optelsommen
Teken een lieveheersbeestje zonder stippen op een groot vel papier. Laat de kinderen er met een dobbelsteen stippen (teldopjes) op dobbelen.
Of leg stippen op zijn ene vleugel en vraag hoeveel het er zijn. De kinderen leggen evenveel stippen op de andere vleugel. Hoeveel stippen zijn het samen?
Variatie: Houd een race. Verdeel de klas in vier groepjes en geef ze elk een lieveheersbeest zonder stippen. Om de beurt gooien de groepjes met de dobbelsteen en geven hun lieveheersbeestje evenveel stippen als het aantal gegooide ogen. Wie heeft aan het eind van de activiteit de meeste stippen gedobbeld?

Kleurige vleugels van de vlinder - spiegelen
Teken het lijf van een vlinder op een groot vel papier. Laat de kinderen één vleugel leggen met mozaïek. Laat hierna zien hoe spiegelen werkt door een deel van de vleugel aan de andere kant van het lijf te spiegelen. Gebruik hiervoor eventueel een spiegel. De kinderen maken de vleugel hierna af.

Netjes in een rij - begrippen vooraan en anderaan
Er loopt een rij mieren door het lokaal! Ze hebben vast iets lekkers geroken. Wijs een aantal kinderen aan en vraag ze op een rij te gaan staan. Vraag de andere kinderen wie vooraan staat, wie achteraan en wie in het midden. Oefen deze begrippen zo een aantal keer.

De langste rups - seriëren
Print of teken een rups. Zorg voor nog enkele rupsen die korter of langer zijn dat deze rups.
Leg de rupsen in de kring en laat de kinderen ze op volgorde leggen: van kort naar lang.
Tip! Maak de rupsen samen met de kinderen door ringenslingers te maken van groene repen papier. Maak korte en lange slingers, tel de ringen en leg ze van kort naar lang.

Springen maar! - klankgroepen
Het springstaartje voelt dat er gevaar dreigt. Snel springt hij weg.
Zeg een woord (liefst natuulijk iets waar het springstaartje bang voor kan zijn) en laat de kinderen het woord in klankgroepen zeggen. Ze maken een sprong voor elke klankgroep.

Liedjes bij het thema insecten

Een spin, een spin
Uit: Koekeloere
Een spin, een spin, kijk eens wat ik heb. Een spin, een spin, kijk eens wat ik heb. Ik wil geen spinnen binnen spinnen horen buiten. Buiten in een web.
Daar mag je draden weven. Om door de lucht te zweven. Kriebel, kriebel, kriebelspin. Ga jij maar gauw de tuin weer in.

Een spin, een spin, kijk eens wat ik heb. Een spin, een spin, kijk eens wat ik heb. Ik wil geen spinnen binnen, spinnen horen buiten. Buiten in een web.
Daar mag je vliegen vangen. En aan de takken hangen. Kriebel, kriebel, kriebelspin. Ga jij maar gauw de tuin weer in. Kriebel, kriebel, kriebelspin. Ga jij maar gauw de tuin weer in.
--> Beluister dit lied op de site van Schooltv

Lieveheersbeestje
Uit: Kleuterwijs
Lieveheersbeestje kom bij mij.
Hoeveel jaren oud ben jij?
Kom maar even hier want dan tel ik vlug,
alle stippen op je rode rug.

Van een duizendpoot
Uit: Kleuterwijs
De moeder van een duizendpoot is vrees'lijk ontevreden,
want haar zoontje is zojuist in de sloot gegleden.
En als je even rekent, weet je wat dat betekent:
op z'n hoofd een grote buil en duizend sokjes vuil!

Juffrouw slak
Uit: Kleuterwijs
In een bont beschilderd huisje woont mejuffrouw Slak.
In dat huisje zit geen raampje en het heeft geen dak.
Maar het kleine glibber slakje heeft het naar haar zin,
want haar lange gladde lijfje past precies erin!

Rupsje nooitgenoeg
Liedje op de wijs van 'Berend Botje'
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
waar is rupsje nooitgenoeg gebleven?
voor de boom, achter de steen
nee, hij kroop door de appel heen.

Hap, hap, slik, slik, smullen maar
appels, peren, pruim en taart
een plakje, kaas, een stuk meloen
en tot slot een blaadje groen!

Vlieg op, dikke vlieg
Vlieg op, dikke vlieg, dikke bromvlieg
Je plaagt me en je kriebelt zo
Ik wil je niet, je wiebelt zo
Ga weg jij van mijn neus, dikke deus
Ga weg jij van mijn neus.

Rups
Van: Jeroen Schipper - Rood, Rood mannetje
Ik weet nog goed hoe het begon
‘k Zat in een struik op het gazon
Het was een rododenderon
Ik at zoveel als ik kon

Dus werd ik ronder dan een ton
Nog dikker dan een luchtballon
Ik liet een boer en zei: pardon!
En weet je wat ik toen spon?

Een mooie nieuwe nachtjapon
In kleuren die ik zelf verzon
En ik spon ook een capuchon
Het was een coole cocon!

Zo lag ik lekker in de zon
Tot er iets wonderlijks begon
Ik at een gat in mijn cocon
En fladderde naar de horizon!

Lief Lieveheersbeestje
Uit: Sesamstraat
Lief lieveheersbeestje
Hoe oud ben jij
Laat me toch eens kijken
Kom wat dichterbij
Kruip maar op m’n hand dan tel ik vlug
De stippen op je kleine rooie rug

Een, twee
Werk’s mee
Drie, vier
Blijf’s hier
Vijf zes
Ho nou’s even
Een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven

Lief lieveheersbeestje
Jij bent zo klein
Heb ik wel goed geteld
Hoe kan jij zeven zijn
Kijk maar niet zo bang, het doet geen zeer
Ik tel gewoon je stippen nog een keer

Een, twee
Help’s mee
Drie, vier
Gek kriebeldier
Vijf, zes
Stop nou’s even
Een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven

Lief lieveheersbeestje
Wat ben ik blij
Als je weer jarig bent
Krijg jij een stip erbij
Dus als je in mijn tuin een jaartje wacht
Dan tel ik op je ruggetje tot acht

Een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht

 

Een dikke zwarte vlieg
Van: Jeroen Schipper - Swingen als een kangoeroe
Een dikke zwarte vlieg
vliegt rond om mij te plagen
een dikke zwarte vlieg
zzzoemt aan een stuk door

Een dikke zwarte vlieg
ik kan het niet verdragen
een dikke zwarte vlieg
zzzeurend in mijn oor ...

Vertel eens vlinder
Vertel eens vlinder, vertel eens vlinder
waar kom jij vandaan
vertel eens vlinder, vertel eens vlinder
waar kom jij vandaan?

Ik was een rupsje, ik was een rupsje
ik zat op een blad
ik was een rupsje, ik was een rupsje
ik zat op een blad

Toen ging ik spinnen, toen ging ik spinnen
ik spon een cocon
toen ging ik spinnen, toen ging ik spinnen
ik spon een cocon

Maar op een morgen, maar op een morgen
toen kroop ik eruit
maar op een morgen, maar op een morgen
toen kroop ik eruit

Nu ben ik een vlinder, nu ben ik een vlinder
en 'k vlieg door de lucht
nu ben ik een vlinder, nu ben ik een vlinder
en 'k vlieg door de lucht.

Ideeën voor de hoeken

Het insectenhotel in de themahoek
Geef de kinderen planken, banden, kleden en een kruiptunnel. Zet een tafel klaar waar kleden overheen gedrappeerd kunnen worden. De kinderen bouwen een insectenhotel waar ze later als insect in kunnen wonen.
Voor het verblijf in het insectenhotel kun je wat lekkers neerleggen zoals natuurlijk materiaal of kunststof fruit.

Een bijenkorf van blokken
De kinderen maken een bijenkorf van Kapla. Geef ze bijen die in de korf kunnen wonen. Deze leuke bijen spaarden we ooit bij de supermarkt.

Vlinders op het krijtbord
Laat de kinderen een vlinder op het krijtbord maken. Dit kan op de volgende manieren:
* Teken het lijf en maak de vleugels daarna met twee handen tegelijk.
* Teken het lijf en maak de vleugels door de lemniscaat te tekenen. De kleuters kruisen hierbij de middenlijn.
* Maak een dubbele lemniscaat, zie foto, en geef de vlinder hierna ogen en voelsprieten.

Vleugels van mozaïek
Teken het lijf van een vlinder op een vel papier en laat de kinderen de vleugels met mozaïek leggen.

Insecten bevrijden uit het spinnenweb
Een leuke motorische oefening. Weef draad door een mandje, zodat er een spinnenweb ontstaat. Doe kunststof insecten in het web en laat de kinderen ze met een pincet (Credu.nl) bevrijden.

Vrolijke bloemen op het raam
Een tip voor de aankleding van je lokaal: laat elk kind zijn hand beschilderen en een afdruk op het raam maken. Dit zijn de bloemen. Knutsel hier vervolgens insecten bij die het geheel nog meer opfleuren.

Beeldende activiteiten

Een bezig bijtje
De kinderen vouwen een gele vouwcirkel dubbel en knippen deze door. Deze halve cirkel is het lijf van de bij. Ze plakken het lijf op een vel papier en geven het zwarte strepen door stroken op het lijf te meten en op maat te knippen. Hierna knippen ze vleugels en een kop voor de bij. Ze tekenen het oogje en pootjes.
Gras wordt gemaakt van groen papier of getekend.

Vrolijke insecten
De kinderen tekenen een insect met zwarte wasco en kleuren dit in met waterverf.

Een hongerige rups
Knip een eierdoos doormidden en laat deze beschilderen. Groen voor het lijf en rood voor de kop. Steek chenilledraad in de kop voor de voelsprieten en geef de rups een gezicht.

Maak een rups door brede repen op te rollen, vast te lijmen en aan elkaar te bevestigen. Laat de kinderen een blad uitknippen of -prikken en lijm de rups hierop.

Verf een rups op het verfbord.

Vouw een rups van 16 vierkantjes. Knip twee rijen weg en knip hierna stukjes in zodat je de rups kunt vouwen (zie foto). Maak pootjes en voelsprieten van het papier dat je weggeknipt hebt.

Downloads insecten / kriebelbeestjes

Kriebelbeestjes zoeken

De kinderen oefenen de visuele waarneming en visuele discriminatie door in de insectenpot op zoek te gaan naar kriebelbeestjes. Ze pakken een zoekkaart en gaan naar deze beestjes op zoek. Dat kan op de volgende manieren:
- De kriebelbeestjes worden één voor één, willekeurig gezocht.
- De kriebelbeestjes worden in de rij zoals afgebeeld gezocht. Dit kan horizontaal, verticaal of diagonaal zijn.
Tip! Geef de kinderen een loep om het zoeken leuker te maken.

--> Download 'kriebelbeestjes zoeken'

Kriebelbeestjesbingo

Download de kriebelbeestjesbingo en laat de kinderen naar de kriebelbeestjes op zoek gaan. Je kunt ook samen het dorp of de wijk in gaan. Als er een beestje is gevonden, wordt dit op de kaart doorgestreept. Hoe heet dit insect? Als je een kriebelbeestje tegenkomt, doorstrepen!

--> Download de bingokaart

Mijn kriebelbeestjes

De kinderen tekenen kriebelbeestjes met zwarte stift in de insectenpot. Ze kleuren ze in met kleurpotlood.

--> Download de lege insectenpot

Cijferdoolhof insecten

Met de cijferdoolhoven oefenen de kinderen het herkennen van de cijfers, het onthouden van een reeks en het inzicht. De doolhoven lopen op in moeilijkheid.

--> Download 'Cijferdoolhof Insecten'

Stippen voor het lieveheersbeestje - Tel- & kleikaarten

Oefen het synchroon tellen en de getalbeelden op de dobbelsteen of de getalsymbolen door het lieveheersbeestje stippen te geven. Print de kaarten, één voor elk kind, en lamineer ze. Schrijf een getal in het lege vak linksboven of laat de kinderen met de dobbelsteen gooien. Ze geven het lieveheersbeestje het juiste aantal stippen door zwarte doppen of knopen op zijn vleugels te leggen.
Tip! Laat de kinderen de stippen kleien of met pincetten op de vleugels leggen, zo heb je er meteen een motorische oefening bij.

--> Download 'stippen voor het lieveheersbeestje'

Kriebelbeestjesrace - Gezelschapsspel

Speel een gezelschapsspel met kriebelbeestjes. Zet voor elk kind een kunststof insect op de startpositie. De kinderen gooien om de beurt met de dobbelsteen. Welk insect racet het snelst en is het eerst bij de finish?

--> Download de kriebelbeestjesrace

Muggen meppen

Oefen de getalsymbolen en het synchroon tellen met dit leuke spel. De kinderen pakken een vliegenmepper en meppen op het getal dat genoemd wordt. Wie mept de meeste muggen?

--> Download 'muggen meppen'

Kralenplankvoorbeelden insecten

Laat de kinderen insecten op de kralenplank leggen. De download bevat de volgende insecten:

--> Download de kralenplankvoorbeelden